Το άρθρο είναι το δεύτερο σε σειρά άρθρων για νεανικά κινήματα και αντικουλτούρες που ήταν κομμάτι της αντίστασης κατά των Ναζί στη κατεχόμενη Ευρώπη
Η Γαλλική νεολαία εναντίον των Ναζί
Το 1940, οι Ναζί είχαν καταλάβει τη Γαλλία. Το καθεστώς Βισύ, που συνεργάζονταν με τους Ναζί, φασιστικό το ίδιο σε πολιτική και αντίληψη, είχε μια υπερ συντηρητική ηθική και άρχισε να χρησιμοποιεί ένα ολόκληρο φάσμα νόμων εναντίον σε μια νεολαία που ήταν ανήσυχη και απογοητευμένη. Στο Παρίσι, νέοι άνθρωποι άρχισαν να συναντιούνται σε καφέ, περνόντας το καιρό τους κοροϊδεύοντας τις πολιτικές της εποχής. Η αυθόρμητη αυτή εξέλιξη ήταν μια αντίδραση στη νεκρωτική επίδραση που είχε στη κοινωνία η κυβέρνηση Ναζί και Βισύ, συναντιόνταν σε σινεμά, σε υπόγεια κλαμπ, σε πάρτι που οργανώνονταν σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Οι νέοι αυτοί άνθρωποι, που αυτοαποκαλούνταν Zazous, βρίσκονταν σε ολόκληρη τη Γαλλία, αλλά οι περισσότεροι βρίσκονταν κυρίως στο Παρίσι. Τα δυο πιο σημαντικξά σημεία συνάντησης των Zazous ήταν ή ταράτσα του Pam Pam καφέ στη λεωφόρο των Ηλύσιων Πεδίων και το Boul’Mich (η λεωφόρος Σεν Μισέλ κοντά στη Σορβόννη)
Οι Zazous των Ηλύσιων Πεδίων προέρχονταν από πιο μεσοαστικό υπόβαθρο και ήταν μεγαλύτεροι από τους Zazous του Λατινικού Τομέα. Οι Zazous των Ηλυσίων Πεδίων αναγνωρίζονταν εύκολα στη ταράτσα του Pam Pam και έκαναν απογευματινές βόλτες στο Δάσος της Βουλλώνη. Στο Λατινικό Τομέα, οι Zazous συναντιόνταν στα υπόγεια κλάμπ Dupont-Latin ή στο Capoulade.
Οι άνδρες Zazous φορούσαν πολύ μεγάλα παλτά, που έφταναν στα γόνατά τους και είχαν πολλές τσέπες, και συχνά πολλούς ιμάντες. Η ποσότητα του υλικού που χρησιμοποιούνταν ήταν ένα άμεσο σχόλιο για τα κυβερνητικά διατάγματα για την επιτρεπόμενη ποσότητα υλικού ένδυσης. Τα παντελόνια ήταν στενά, δεμένα ψηλά, και το ίδιο ίσχυε για τις γραβάτες τους, που ήταν από λευκό βαμβάκι ή χοντρό μαλλί. Οι γιακάδες του πουκαμίσου διατηρούνταν στη θέση του με μια οριζόντια παραμάνα. Προτιμούσαν σουέτ παπούτσια με χοντρές σόλες, με λευκές ή ζωηρά χρωματισμένες κάλτσες. Τα χτενίσματά τους ήταν λαδωμένα και μακριά.
Στη πράξη, μετά το κυβερνητικό διάταγμα του 1942, που επέτρεπε τη συλλογή τριχών από κουρεία για να κατασκευαστούν παντόφλες, άφησαν τα μαλλιά τους να μακρύνουν! Σε μια παρωδία αγγλικότητας κρατούσαν επίσημες ομπρέλες «Τσάμπερλεν», πάντοτε τέλεια τυλιγμένες, και δεν τις άνοιγαν ποτέ παρά το βροχερό καιρό.
Συγκεκομμένοι
Ένα φασιστικό περιοδικό έγραφε για τον άνδρα Zazou: «Να το δείγμα του υπερσουίνγκ 1941: μαλλιά ως το σβέρκο, χτενισμένα σε ατημέλητες αφέλειες, μικρά μουστάκια α λα Clark Gable… παπούτσια με πολύ χοντρές σόλες, συγκοπτόμενο βάδισμα.
Οι γυναίκες Zazous χτένιζαν τα μαλλιά τους σε μπούκλες που έπεφταν στους ώμους ή σε πλεξούδες. Ξανθό ήταν το προτιμώμενο χρώμα, και φορούσαν έντονο κόκκινο κραγιόν, όπως και γυαλιά ηλίου, που επίσης φορούσαν και κάποιοι άνδρες Zazous. Φορούσαν παλτά, πολύ πλατιά στους ώμους και κοντές φούστες με πιέτες. Οι κάλτσες τους ήταν ριγέ ή μερικές φορές απλές, και φορούσαν παπούτσια με χοντρές ξύλινες σόλες.
Οι Zazous ήταν μεγάλοι οπαδοί των καρό σχεδίων, σε παλτά, φούστες ή ομπρέλες. Άρχισαν να εμφανίζονται σε χορτοφαγικά εστιατόρια και ανέπτυξαν μια ιδιαίτερη αδυναμία για σαλάτα με τριμμένο καρότο! Συνήθως έπιναν χυμό φρούτων ή μπύρα με σιρόπι γρεναδίνης, ένα κοκτέιλ που φαίνεται πως είχαν εφεύρει.
Οι Zazous ήταν άμεσα εμπνευσμένοι από τη τζαζ και σουίνγκ μουσική. Μια ζωντανή, μαύρη σκηνή τζαζ είχε γεννηθεί στη Μονμάρτη κατά το μεσοπόλεμο. Μαύροι Αμερικάνοι ένοιωθαν πιο ελεύθεροι στο Παρίσι από ότι στη χώρα τους, και η ντόπια τζαζ σκηνή ενισχύθηκε σημαντικά από αυτή τη μετανάστευση. Ρομά άνθρωποι από τη φυλή Μανούς, όπως ο Django Reinhardt άρχισαν να παίζουν σουίνγκ τζαζ στα κλαμπ του Παρισιού.
Οι Zazous πήραν το όνομά τους από το στίχο ενός τραγουδιού -Zah Zuh Zahby, του μαύρου τζαζίστα Cab Calloway, διάσημο για το «Minnie the Moocher». Ένας Γάλλος τραγουδιστής που ήταν δημοφιλής μεταξύ των Zazouz, ο Johny Hess, είχε επίσης ένα τραγούδι το 1942, το Je Suis Swing, στο οποίο τραγουδούσε τους στίχους «Za zou, za zou, za zou, za zou ze». Ο αναρχικός τραγουδιστής, συνθέτης, τζαζ τρομπετίστας, ποιητής και συγγραφέας Boris Vian που σχετίζονταν με τους Zazous ήταν επίσης γνωστός για την μεγάλη την αγάπη του σε λέξεις με z στο έργο του. Το μακρύ κρεμαστό παλτό αντιγράφηκε επίσης από τα φαρδιά κοστούμια (zootsuits) που προτιμούσε ο Calloway και άλλοι σαν αυτόν.
«Οι Ναζί περιφρονούσαν εμφανέστατα τους Zazous, στην άλλη πλευρά του Ρήνου, είχαν από καιρό εξολοθρεύσει την Γερμανική πολιτιστική αβάν γκαρντ, απαγορεύσει τη τζαζ και όλα τα εμφανή σημάδια… εκφυλισμών της γερμανικής κουλτούρας…», λέει ο Pierr Seel που ως νεαρός Zazou, είχε σταλεί σε γερμανικό στρατόπεδο συγκέντρωσης λόγω της ομοφυλοφιλίας του.
Όταν το κίτρινο αστέρι επεβλήθηκε στους Εβραίους, μη Εβραίοι που διαφωνούσαν άρχισαν να φορούν κίτρινα αστέρια που έγραφαν «Βουδιστής», «Goy (Εθνικός)» ή «Νίκη». Κάποιοι Zazous το αντέγραψαν, με τη λέξη «Zazou» να υπάρχει κάτω από το αστέρι. Όταν οι Γάλλοι Εβραίοι βγήκαν από τη μέση, το καθεστώς του Βισύ και τα αφεντικά τους οι Ναζί, στράφηκαν στους Zazous
Το καθεστώς του Βισύ ξεκίνησε τον Ιούλιο του 1940 τα «Εργοτάξια Νέων». Την ίδια χρονιά δημιούργησαν Υπουργείο Νέας Γενιάς. Αντιμετώπισαν τους Zazous ως μια εχθρική και επικίνδυνη επιρροή πάνω στη νεολαία. Ως το 1942, οι υψηλοί αξιωματούχοι του Βισύ κατανόησαν πως η εθνική αναγέννηση την οποία ήλπιζαν πως θα ολοκλήρωνε η νέα γενιά, υπό τη καθοδήγηση τους κινδύνευε ιδιαίτερα από την ευρέως διαδομένη απόρριψη του πατριωτισμού, της εργασιακής ηθικής, της αυταπάρνησης, του ασκητισμού και της αρρενωπότητας που απαιτούνταν. Οι Zazous ήταν εκφυλισμένοι και φιλάρεσκοι και έτσι κατέληξαν πως είναι φυσικό πολλά από αυτά τα καθάρματα να είναι εβραίοι.
Το κυνήγι μαγισσών ξεκινά
Το 1940 78 άρθρα εναντίον των Zazou δημοσιεύτηκαν στο τύπο, σε αντίθεση με εννιά το 1941 και 38 το 1943. Οι εφημερίδες του Βισύ αποδοκίμαζαν τον ηθικό ξεπεσμό και παρακμή που πρόσβαλλε την γαλλική ηθική. Οι Zazous αντιμετωπίζονταν ως φυγόπονοι, εγωιστές και ιουδαιο-γκωλιστές τεμπέληδες.
Σύντομα, άρχισαν οι έφοδοι στα μπαρ και οι Zazous έπεφταν θύματα ξυλοδαρμών στο δρόμο. Έγιναν ο υπ’ αριθμόν ένα εχθρός της φασιστικών οργάνωσης νεολαίας, τη Λαϊκή Γαλλική Νεολαία (Jeunesse Populaire Française). «Γδάρτε τους Zazou!» έγινε το σύνθημά τους. ομάδες νεαρών φασιστών της JPF οπλισμένες με μηχανές κουρέματος επιτίθονταν κατά των Zazou. Πολλοί συλλαμβάνονταν και στέλνονταν στην εξοχή να δουλέψουν στα χωράφια.
Στο σημείο εκείνο οι Zazou άρχισαν να κρύβονται, κρύβονταν στα κέντρα και τα υπόγεια κλαμπ τους. με την απελευθέρωση του Παρισιού, από ότι φαίνεται συμμετείχαν στην ένοπλη αντίσταση για να εκδιώξουν τους Ναζί – σίγουρα είχαν να ξεκαθαρίσουν μερικούς λογαριασμούς. Οι Zazous όμως ήταν ύποπτοι για «αδιαφορία» στη διάρκεια του πολέμου από την επίσημη κομμουνιστική αντίσταση.
Οι Zazous αριθμούσαν εκατοντάδες και όχι χιλιάδες και ήταν σε γενικές γραμμές μεταξύ 17 και 20 χρονών. Υπήρχαν Zazou από όλες τις τάξεις αλλά με γενικά παρόμοια εμφάνιση. Οι Zazou της εργατικής τάξης κατέφευγαν στη κλοπή υφάσματος και στη μαύρη αγορά για να εξασφαλίσουν την εμφάνισή τους, μερικές φορές ράβοντάς τα οι ίδιοι. Κάποιοι από τους πιο μποέμ Zazou στο Λατινικό Τομέα άλλαζαν την εμφάνιση, με παλτά με εσωτερική γούνα και πολύχρωμα μαντήλια. Ήταν τα ειρωνικά και σαρκαστικά τους σχόλια για τους Ναζί/Βισύ κυβερνήτες, ο δανδισμός και ο ηδονισμός, η αποστροφή τους προς την εργατική ηθικήκαι η αγάπη τους για την «έκφυλη» τζαζ που τους ξεχώρισε ως ένα από τα πρότυπα νεανικά κινήματα που αμφισβητούσαν την καπιταλιστική κοινωνία.
Αν και δε υπέφεραν όπως οι σύγχρονοί τους στη Γερμανία και προερχόμενοι από την εργατική τάξη οι Edelweißpiraten, κάποιοι από τους οποίους κρεμάστηκαν από τους Ναζί, παρόλα αυτά σε μια κοινωνία ευρείας συνενοχής και συγκατάθεσης, η στάση τους ήταν γενναία και πρωτοποριακή
Παρμένο από το τεύχος 59 του περιοδικού Organize! Της Anarchist Federation
Για το πρώτο άρθρο της σειράς πατήστε εδώ
Για το τρίτο άρθρο πατήστε εδώ
εκτυπώστε ή κατεβάστε σε PDF
