Όσον αφορά τις εξελίξεις στην Άπω Ανατολή, το επαναστατικό προλεταριάτο της Ευρώπης είναι ελάχιστα ή καθόλου πληροφορημένο. Τα μόνα νέα που έχουμε σχετικά με το κινεζικό εργατικό κίνημα προέρχονται από μπολσεβίκικες πηγές. Θα είναι επομένως κατάλληλο για όλους τους συντρόφους να αντιγράψουν ορισμένα αποσπάσματα από την επιστολή από του συντρόφου Hun-de-bai, εκπρόσωπο της «Φοιτητικής Ένωσης του Πεκίνου», που στάλθηκε τον περασμένο Αύγουστο σε σύντροφο στη Γερμανία και δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Alarm του Αμβούργου:
«Μόλις το 1911 – τη χρονιά της επανάστασης – οι Κινέζοι εργάτες ξύπνησαν από το λήθαργο τους. Όταν ανατράπηκε η αυτοκρατορική δυναστεία των Μάντσου, το προλεταριάτο στράφηκε με ενθουσιασμό στο δημοκρατικό πεδίο του Κουομιτάνγκ, που ήταν πιστό στις εντολές του αρχηγού του κόμματος, Δρ Sun-yat-sen. Πολύ σύντομα, η νέα κινεζική δημοκρατία βρισκόταν υπό από το ίδιο δεσποτικό καθεστώς όπως και πριν, μόνο που αντί για έναν μόνο δεσπότη, τον αυτοκράτορα, υπήρχαν πενήντα μικροί δεσπότες, οι στρατιωτικοί διοικητές των διαφόρων επαρχιών. Απατώντας εξαρχής στους αντιδραστικούς ελιγμούς, ήταν η δυσαρεστημένη κινεζική φοιτητική νεολαία, η οποία, από το 1902, είχε οργανωθεί σε δύο μεγάλες ενώσεις: την «Κινεζική Φοιτητική Ένωση» και την «Ένωση των Φοιτητών και Επιστημόνων του Πεκίνου». Ενώ η πρώτη, αν και δηλώνει ότι είναι πολιτικά ουδέτερη, βρίσκεται στο εθνικό-ρεπουμπλικανικό έδαφος, δηλαδή το αστικό ή σοσιαλδημοκρατικό, η δεύτερη δηλώνει ανοιχτά σοσιαλιστική οργάνωση από την ίδρυσή της. Στα ταξίδια του στην Αμερική, ο ιδρυτής της, Cai Yuanpei, γνώρισε και μελέτησε τον αναρχικό κομμουνισμό, και έγινε υποστηρικτής και τον ενεργός προπαγανδιστής του μεταξύ των φοιτητών. Έτσι, το 1918, στο 16ο Συνέδριο της «Ένωσης του Πεκίνου», διακήρυξε ως αρχές του τις κοινωνικές θεωρίες του Proudhon, του Bakunin και του Kropotkin.
Η Ένωση, η οποία έχει περίπου 22000 μέλη, εκδίδει μια καθημερινή εφημερίδα ‘Νέος δρόμος’ (Sin-Anchar) και το ‘Weekly Magazine’, με επιστημονικό χαρακτήρα. Η αδύναμη και ανίκανη κινεζική κυβέρνηση όχι μόνο επιτρέπει στους νεαρούς αναρχικούς να δρουν ελεύθερα, αλλά αναγκάστηκε ακόμη και υπό την απειλή μιας φοιτητικής απεργίας να αναγνωρίσει την εκλογή του Cai Yuanpei ως προέδρου του Πανεπιστημίου του Πεκίνου.
Μόλις το 1914 ο Cai Yuanpei ξεκίνησε την προπαγάνδιση αναρχικών ιδεών μεταξύ των χωρικών. Και όμως, σε σύντομο χρονικό διάστημα, προσέλκυσε μεγάλες μάζες εργατών γης, σε τέτοιο βαθμό που σήμερα κάθε μεγάλο χωριό έχει τη δική του αναρχική του ομάδα. Στην ύπαιθρο, η αναρχική επιρροή έχει ξεπεράσει αναμφισβήτητα αυτή των άλλων τάσεων, είτε είναι μπολσεβίκικη είτε εθνικιστική-δημοκρατική.
Από το 1917, η μεγαλύτερη προσοχή του αναρχισμού δόθηκε στην επαρχία Φουτζιάν στη νότια Κίνα. Εδώ, είχε αποκτήσει επιρροή πάνω στον ηγέτη της λαμπρής δημοκρατικής εξέγερσης του 1911, Chen Jiongming, τον οποίο, συμβούλευε ο γνωστός αναρχικός προπαγανδιστής Liu Shifu, κάλεσε όλους τους σημαντικούς ελευθεριακούς της Κίνας για την οργάνωση της επαρχίας ως αναρχικής κομμούνας. Σε κάθε αστικό κέντρο της επαρχίας έχουν δημιουργηθεί και λειτουργούν αυτόνομες οργανώσεις εργαζομένων και συμβούλια εργαζομένων, και πλέον συνεταιρισμοί αγροτών και συνδικαλιστικές ενώσεις βιομχανικών εργαζομένων ρυθμίζουν όλη την παραγωγή με βάση κοινών αποφάσεων. Σύμφωνα με τον Shifu, σε λίγα χρόνια ολόκληρη η επαρχία του Φουτζιάν θα έχει γίνει μια μεγάλη αναρχοκομμουνιστική ομοσπονδία.
Αυτό το εκπληκτικό αποτέλεσμα οφείλεται σίγουρα σε μεγάλο βαθμό στην ακούραστη προπαγάνδα του συντρόφου Shifu, και στη βοήθεια του φίλου του, πρώην στρατηγού Chen Jiongming. Ινστιτούτα διάδοσης αναρχικών και συνδικαλιστικών ιδεών ιδρύθηκαν στο Τσανγκτσού (πρωτεύουσα της επαρχίας). Η οργάνωση αυτή περιλαμβάνει και παρέχει κατά τη διάρκεια του έτους τη λειτουργία μιας σχολής οργανωτών, μια σχολή προηγμένων κοινωνικών επιστημών και μιας σχολής προπαγανδιστών, στην οποία συμμετέχουν ως κινεζικές επαναστατικές δυνάμεις. Από αυτή προέρχονται τρεις χιλιάδες σύντροφοι που αργότερα διέδωσαν την ιδέα του αναρχικού κομμουνισμού μέσω διαλέξεων, φυλλαδίων, εφημερίδων και φυλλαδίων σε όλες τις αχανείς επαρχίες της Κίνας.
Η πόλη του Τσανγκτσού, το κέντρο του αναρχισμού στην Άπω Ανατολή, ήταν επίσης η γενέτειρα της μεγαλύτερης πρωτοβουλίας μποϊκοτάζ ενάντια στην Ιαπωνία το 1920, η οποία εξακολουθεί να προκαλεί πολλά προβλήματα στους ξένους εκμεταλλευτές, επειδή στην Κίνα οι καπιταλιστές είναι κυρίως ξένοι – Βρετανοί, Ιάπωνες – που αντιμετωπίζουν τους Κινέζους ως υπηρέτες, άξιους μόνο για περιφρόνηση, και οι οποίοι βαθμιαία παίρνουν όλο τον πλούτο της χώρας. Απέναντί τους βράζει το μίσος των ανθρώπων, ανεξάρτητα σε πιο κόμμα ανήκουν. Για να δώσουν αυτό το αίσθημα εχθρότητας μια κατεύθυνση και ένα στόχο, οι αναρχικοί του Φουτζιάν μπηκαν μπροστά σε ένα κίνημα για το μποϊκοτάρισμα όλων των ξένων βιομηχανιών, επιδιώκοντας να εξοντώσουν ολόκληρη την ξένη καπιταλιστική βιομηχανία.
Το μποϊκοτάζ απέδωσε ορισμένα καλά αποτελέσματα: στις πόλεις οι Κινέζοι εργάτες πήραν στον έλεγχο τους τα εργοστάσια των εκμεταλλευτών τους, ξεκινώντας να δουλεύουν από μόνοι τους: σε άλλα μέρη, όπως στη Σαγκάη, σημειώθηκαν δολοφονίες Ιαπώνων, επιθέσεις σε καταστήματα και μάχες στο δρόμο μεταξύ το πλήθους και των Κινέζων στρατιωτών. Στην Τσανγκτσού μεγάλες διαδηλώσεις με εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που κρατούσαν κόκκινα και μαύρα λάβαρα και μουσικούς που έπαιζαν τη Διεθνή και το Αναρχικό Εμβατήριο. Χιλιάδες φυλλάδια και προκηρύξεις γραμμένα από τον Shifu, τον Cai Yuanpei και άλλους συντρόφους μοιράστηκαν σε αυτές τις διαδηλώσεις. Για άλλη μια φορά αποδείχθηκε η θριαμβευτική δύναμη του «λαϊκού σοσιαλισμού» του Bakunin. Ο σύντροφος Yuan-Pai-Tsen, μέχρι πρόσφατα από τα σημαντικά στελέχη του αστικού κόμματος Guomindang, δήλωσε επίσημα προς ευχαρίστηση του πλήθους ότι δεν θα αντισταθεί στη θριαμβευτική πορεία αναρχικών ιδεών σε ολόκληρη τη χώρα και σύντομα δήλωσε την απόφασή του να αγωνιστεί κάτω τη μαύρη σημαία του Μπακούνιν για την ελευθερία και την ευτυχία της Κίνας. Δηλώσε ότι αυτό το ιδεώδες είναι εφικτό μόνο μέσω του αναρχισμού του Bakuninian· μόνο ο αντιεξουσιαστικός σοσιαλισμός μπορεί να οδηγήσει τους εργάτες πίσω στη γη τους και να τους κάνει να την αγαπούν, επειδή δίνει τη γη, τα εργοστάσια και την επιστήμη, μέχρι τώρα το μονοπώλιο λίγων, σε όλο τον λαό. Ο Yuan-Pai-Tsen ολοκλήρωσε την ομιλία του με τα παρακάτω λόγια: «Ως γιος του λαού, είμαι υπέρ της αδιάκοπης ταξικής πάλης ενάντια σε όλους τους εκμεταλλευτές, αυτόχθονες και ξένους. Και επειδή ο λαός μπορεί να γίνει ίσος, δίκαιος και κύριος του εαυτού του μόνο με τον αναρχικό κομμουνισμό, είμαι Μπακουνιστής».
Έτσι, ακόμα και στο εθνικιστικό κλίμα της χώρας μας, η διάδοση των ιδεών μας ανοίγει το δρόμο, και κυρίως μεταξύ των βιομηχανικών εργατών.
Το 1921 οι αναρχικοί ηγήθηκαν σε μαι απεργία 20000 ανθρακωρύχων. Η απεργία απέτυχε· αλλά ένα χρόνο αργότερα, 80000 αχθοφόροι έκαναν απεργία στην περιοχή άνθρακα της Κάιλαν και αυτή τη φορά κέρδισαν. Και είμαστε ενεργοί στις πόλεις με λιμάνια: περισσότεροι από 40000 άνθρωποι στην Καντόνα ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα μας για διαδήλωση για την 1η Μαΐου πέρισυ. Οι εργάτες συνειδητοποίησαν ότι μόνο στην άμεση δράση, μόνο στην επανάσταση, μπορεί να βρεθεί η σωτηρία τους.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι μπολσεβίκοι έχουν ελάχιστους ακόλουθους μεταξύ των εργατών, κυρίως επειδή εργάζονται σε συμφωνία με το εθνικιστικό κόμμα Κουομιτανγκ του Δρ Sun-yat-sen. Αυτό κάνει τις εργαζόμενες μάζες να είναι καχύποπτες, οι οποίες ακολουθούν πιο πρόθυμα το αναρχικό κίνημα της Τσανγκτσού, από ότι τις εντολές των Μπολσεβίκων από τη Μόσχα. Δεν θα μπορούσαμε ποτέ να δημιουργήσουμε σχέσεις με το Κομμουνιστικό Κόμμα, καθώς δεν μπορεί να βρεθεί καν σε παράνομες περιοχές.
Η μεγαλύτερη ελπίδα μας είναι στη νεολαία. 25000 Κινέζοι φοιτητές που συνεργάζονται μαζί μας έχουν ιδρύσει συνδέσμους αμοιβαίας βοήθειας σε εθνικό επίπεδο, αναρχική προπαγάνδα και ομάδες συζήτησης. Έως και 100000 φοιτητές που συμμετέχουν σε αυτές τις ομάδες είναι μεταξύ των νέων εργαζομένων στις βιομηχανίες τσαγιού και ρυζιού. Από εδώ ξεκινά η νέα Κίνα …»
Ο σύντροφος Hun-de-bai ολοκληρώνει την επιστολή του με την πρόσκληση για μια συμφωνία δράσης και προτείνει, πάνω από όλα, την άμεση δημιουργία μιας διεθνούς αναρχικής νεολαίας, όχι ως θυγατρική της κομμουνιστικής ή συνδικαλιστικής, αλλά ως μια ζωντανή και ανεξάρτητη βεβαίωση της ανάπτυξης του αναρχικού πνεύματος μεταξύ των νέων σε όλο τον κόσμο.
- Godwin-Grimm, Cultura Obrera [New York], 20.01.1923, πηγή
εκτυπώστε ή κατεβάστε σε PDF
